van Goes naar Europa

Naomi Schrijver (32) is geboren in het ziekenhuis in Goes en woonde ruim tien jaar in Goes-Oost, van 2007 tot 2018. Op 5 januari 2018 emigreerde ze naar Oostenrijk, naar haar geliefde dorp Alpbach. Een klein dorp in de bergen, waar ze als kind vaak de vakanties doorbracht met familie. Al vroeg wist ze: hier wil ik later mijn kinderen grootbrengen. Maar ook: ik wil het niet bij dromen laten! Nu leeft ze in het mooie Oostenrijk haar Alpen droom, samen met haar verloofde Slawo en hun zoontje Noah (van bijna 1).  

Naomi vertelt: “Het begon eigenlijk bij mijn vader. Vanaf 1978 ging hij samen met zijn familie regelmatig naar Alpbach op vakantie. Zijn ouders, opa en oma, ooms en tantes: iedereen en alles ging mee op reis. Later kwamen ook mijn moeder daarbij en ik zelf. Ik was nog maar een baby van zeven maanden oud, toen ik voor het eerst in het dorp Alpbach kwam. Het was hier dat ik voor het eerst ging staan! En het bleef niet bij die ene vakantie. Elk jaar kwam ons gezin er terug, vaak meerdere keren per jaar, met of zonder verdere familie. Zomer en winter, want het is daar altijd mooi. Toen ik een meisje van zes was en na een lange autorit in Alpbach uit de auto stapte, zei ik tegen mij ouders: ‘Ik ben weer thuis!’. En zo is mijn liefde voor het dorp ontstaan.”

Stammtisch

Die liefde is alleen maar sterker geworden, vervolgt Naomi. “Ik hou van het ‘ons kent ons’ in Alpbach, van het klimaat in de bergen en van de manier waarop mensen hier met elkaar omgaan en elkaar begroeten. Het maakt hier niet uit wie of wat je bent. Dat voelde ik al snel bij mijn “Stammtisch”, het café in Alpbach waar de lokale bevolking na het werk of na de kerkdienst een biertje komt doen. En in Flo’s Bar & Restaurant, waar ik werkte tot  de geboorte van Noah. Jong en oud, 18 of 65-plus, alles zit hier samen aan een tafel. Bankmedewerkers, bouwvakkers, stratenmakers of belastingadviseurs; iedereen is hier gelijk en niemand oordeelt over de ander!”

Eeuwenoude tradities

Naomi  woont er in een prachtig gebied: “Het dorp Alpbach ligt in een dal. Er is één weg om het dal in te komen en via dezelfde weg moet je het dal weer uit. Daardoor is het er vrij rustig qua autoverkeer, want toeristisch is het hier natuurlijk wel. Logisch ook, want je kunt hier in de zomer uren wandelen, de bergen in gaan, een e-bike lenen of gaan zwemmen in één van de vele meren. Hier in de omgeving vind je nog echte, ongerepte natuur en veel mooie boerderijen. En je vind er de eeuwenoude tradities, die van generatie op generatie worden doorgegeven. Ik bewonder dat en heb daar veel respect voor!”

Grote verschillen

De verschillen met Goes zijn groot, volgens Naomi. “Wat is hier niet anders, haha!  Goes is een stad met inmiddels ruim 38.000 inwoners, Alpbach heeft iets meer dan 2500 inwoners. In Goes is – buitenom de dijken - alles plat en hier in Alpbach woon ik op bijna 1000 ‘meter boven NAP. Waar in Goes de protestantse kerk veel aanhang heeft, zijn de mensen hier voornamelijk katholiek. Daarin zijn ze ook heel traditioneel. Zoals ik hiervoor vertelde, gaat dat van generatie op generatie. Een andere leuke gewoonte hier is dat vooral mannen na het werk even een biertje komen doen in hun vaste restaurant of bar. Helaas is dat door de corona nu wel veranderd.”

Zon en sneeuw 

“Wat het verschil is in klimaat? Die vraag kunnen jullie beter aan mijn moeder en zusje stellen, die nog steeds in Goes wonen. We bellen vrijwel dagelijks, maar onze tuin zien ze liever niet al te vaak. Of het is hier mooi zonnig weer, of er ligt een dik pak sneeuw, zoals nu. Dagen regen achter elkaar, zoals in Nederland, hebben we hier niet. Natuurlijk regent het hier ook wel eens, maar zelden langer dan een dag. Met uitzondering misschien twee. En niet te vergeten: het klimaat hier in Oostenrijk leent zich prima om heerlijk te skiën in de winter!” 

Contant betalen

“Een ander opmerkelijk verschil met Nederland, is dat ze in Oostenrijk nog steeds het liefst betalen met contant geld. Zelfs je loon krijg je hier bij veel werkgevers contant uitbetaald. En dat gaat gewoon volgens alle regels van de belasting. Het wordt dus niet aan het eind van de maand op je rekening gestort, maar je krijgt het contant in je hand gedrukt. En zo ging dat ook bij het betalen van de huur van mijn eerste appartement hier in Alpbach. Gewoon lekker simpel. En dat is ook precies waar ik zo van hou: het makkelijke, simpele leven!”

Schnitzel

Naomi voelt zich dus helemaal op haar plek in Oostenrijk, maar er zijn zeker dingen die ze mist aan Goes. “Dan denk ik gelijk aan de Grote Markt; aan alle gezellige zomeravonden daar en aan de knusse huisjes op de terrassen in de wintermaanden. Ook mis ik het wandelen met de hond langs De Veste. En de uitgebreide menukeuze in de Goese restaurants, met zoveel verschillende keukens. Je wilt op den duur toch ook wel eens  iets anders op je bord dan schnitzel J! En natuurlijk mis ik mijn vrienden en familie. Zeker nu we door corona niet meer zo makkelijk kunnen reizen en elkaar op kunnen zoeken. Laten we hopen dat dit snel weer makkelijker wordt.”

Leef je droom!

Blijvend voor haar zijn alle mooie herinneringen aan Goes. “Ik heb een mooie middelbare schooltijd gehad op het Groen College. Ik heb in Goes mijn rijbewijs gehaald en mijn eerste auto gekocht. En mijn eerste, echte baan gevonden in de horeca, bij Jersey! Op mijn 23ste ging ik er voor het eerst samenwonen, in de Jacob Klaaijsenstraat. En ik denk nog regelmatig aan ons huis in de Anjelierstraat. Ik was 17 toen ik daar ging wonen bij mijn moeder. Ook mijn afscheidsborrel met mijn vriendinnen zal ik nooit vergeten. Al deze bijzondere herinneringen hebben mij gevormd en mij uiteindelijk gebracht waar ik nu sta. Letterlijk. Ze hebben mij ertoe gebracht mijn droom te gaan leven en niet te blijven dromen!”  

Anneloes Schaafsma (39) woonde als tiener in Goes. Eerst in Goes-Oost, vlakbij het zwembad, en later in Goes-West. Ze ging er naar de middelbare school, naar de havo op het St. Willibrord College, en genoot na schooltijd  van de gezellige cafeetjes en terrassen in de binnenstad. Na haar studie in Breda vertrok ze naar Griekenland, op zoek naar vakantiewerk. In eerste instantie tijdelijk, zo was haar bedoeling. Maar het werd een blijvertje. Ze emigreerde naar het Zuiden en geniet nu van een leven in de zon, samen met haar Griekse partner en hond Zelda. 

Anneloes vertelt  “In 2002 ben ik afgestudeerd aan de NHTV in Breda. Daar heb ik de korte hbo-opleiding tot Tour Manager gevolgd. Mijn stage bracht mij naar Afissos, Pilion in Griekenland. Na het behalen van mijn diploma kon ik helaas geen passend werk vinden. Zelfs voor een vacature als stewardess werd ik afgewezen, vanwege mijn jonge leeftijd. Ik was toen nog maar 20 en de minimum leeftijd voor stewardess was 21. Ik besloot daarom mijn contacten in Griekenland aan te spreken. En zo vond ik een vakantiebaantje om de zomer te overbruggen. Ik was van plan om na het zomerseizoen terug te keren naar Nederland en opnieuw te solliciteren bij de luchtvaartmaatschappij. Maar na dat ene baantje in de zomer kwam een volgende baan in de stad Volos. En daarna ben ik maar in Griekenland gebleven!”

Technisch

“Ik heb lange tijd - bijna 15 jaar- in de horeca gewerkt, in diverse cafés en in een vijfsterren cityhotel hier in de stad. Nu werk ik alweer bijna 4 jaar als secretaresse bij de machinefabriek van mijn partner. Hier doe ik de administratie, beantwoord ik de telefoon en maak ik facturen op voor klanten. Maar ik houd me ook bezig met het maken van technische tekeningen in AutoCad, voor de machineonderdelen die we produceren. Deze onderdelen zijn veelal bestemd voor de zware industrie (staalindustrie en chemische industrie) en voor de levensmiddelenindustrie. Heel iets anders dan een baan in de toeristische sector of in de horeca, maar dit werk bevalt me prima!”

Tussen zee en berg

Het Griekse Volos maakt een wereld van verschil met Goes, geeft Anneloes aan. “Zo telt de stad Volos bijna 90.000 inwoners, de gemeente Volos telt er ongeveer 145.000. Ook de ligging, ingeklemd tussen de zee (de Pagasitische Golf) en de berg Pilion, is niet te vergelijken met Goes. Deze bijzondere ligging maakt Volos het hele jaar door aantrekkelijk voor toeristen. Met schitterende stranden, prachtige natuur in de bergen, mooie wandelroutes, pittoreske dorpjes en een ski-center voor wintersporters. Heel wat anders dan Zuid-Beveland, met de openheid van de landbouwvelden en boomgaarden met beboomde dijkjes. Al moet ik toegeven dat ik die openheid van het Zeeuwse landschap soms erg mis!”

Samen delen

“Omdat Volos direct aan zee ligt, zijn vis en schaal- en schelpdieren hier heel populair. Daarnaast is Volos beroemd vanwege de ‘tsipouradika’, kleine eetzaakjes die tsipouro serveren. Dat is een lokale drank, een beetje vergelijkbaar met ouzo en het Franse pastis. Dit serveren ze in combinatie met kleine hapjes, ‘meze’, veelal visgerechten in allerlei soorten. In deze eetzaakjes staan alle gerechten in het midden van de tafel en het is de bedoeling om het eten met iedereen te delen. Typisch Grieks! Ik hou dan ook erg van de zomer hier. Mensen leven dan buiten. Terrasjes, restaurantjes, een lange avondwandeling langs de boulevard of gewoon thuis op ons balkon. Niets moet en (bijna) alles kan en mag. Je hebt hier geen agenda’s nodig om iets af te spreken. Alles gaat spontaan en ongecompliceerd. ”

Mooie jeugdherinneringen

Anneloes voelt zich dus helemaal op haar plek daar in Griekenland, maar ook aan haar tijd in Goes heeft ze mooie herinneringen. “Terugkijkend denk ik aan de Kadefeesten en de jaarlijkse kermis. En aan de vrijdagmiddagen, na schooltijd. Dan gingen we  met de hele klas een terrasje pakken bij ons favoriete café op de Grote Markt. Zo gezellig!  Dat mis ik dus wel, het kleine, gezellige stadscentrum van Goes. En ook dat alles in Goes gewoon op fietsafstand ligt. Maar op de eerste plaats mis ik natuurlijk mijn familie in Nederland. Mijn ouders, mijn zus en zwager en mijn neefje en nichtjes. Zeker nu we door corona niet zo makkelijk kunnen reizen. Dan zit je toch ver weg hier in Griekenland!”

Johan Oude Hesselink (57) is geboren en getogen in Goes. Tot zijn 18de woonde hij in het centrum, in de Cornelis Eversdijkstraat. In 2000 emigreerde hij naar Denemarken, met zijn toenmalige vrouw en nog jonge kinderen. Inmiddels zijn de kinderen groot, is hij getrouwd met Jette en is hij de trotse opa van een kleinkind van twee. Hij laat ons graag kennismaken met Denemarken, een liberaal en gastvrij land vol tradities. Maar ook een land  dat in veel opzichten lijkt op Nederland!

Johan vertelt: “Ik ben in 2000 naar Denemarken vertrokken, omdat mijn toenmalige echtgenote (van Deense nationaliteit) daar een baan aangeboden kreeg. Het bedrijf waarvoor ze hier in Nederland werkte, gaf haar de mogelijkheid Hoofd Klantenservice te worden in Denemarken. En dat ook nog eens dichtbij de plaats waar ze als kind was opgegroeid. Onze kinderen waren toen 7 en 9 jaar oud. Met deze stap kozen we als gezin voor een betere toekomst. Zelf vond ik hier werk als bedrijfsleider, bij de grootste en oudste buitensportketen van Denemarken. De kinderen zijn ondertussen 31 en 29 jaar en ik heb een bonuszoon van 35. Allemaal nog steeds in Denemarken!”

Vrij en trots

“De verschillen met Nederland zijn niet groot, maar ze zijn er zeker. Zo heeft Goes een rijkere historie, die veel verder teruggaat in de tijd. Met veel oude monumenten, die sfeer en rust uitstralen. Hier wonen we in de directe omgeving van Kopenhagen, maar onze woonplaats is nog maar zo’n 150 jaar oud. Verder is Denemarken in veel opzichten hetzelfde als Nederland. De mensen zijn er liberaal en er is plaats voor iedereen. Maar ze vinden het wel heel belangrijk dat je de gewoontes en tradities van hun land respecteert! De Denen zijn een trots en vrij volk. Ze willen graag behouden en beschermen wat ze hebben opgebouwd. De geschiedenis van Denemarken betekent veel voor hen, maar ze zijn zich ook goed bewust dat ze verhoudingsgewijs maar een klein land zijn. Des te groter is de vreugde wanneer ze winnen! Dat vieren de Denen uitbundig, met de Deense vlag en de rood/witte kleuren.”

Voor alles een vereniging

“De gemeenschapszin en het verenigingsleven zijn heel belangrijk voor de Denen. Je kunt het zo gek niet bedenken, of er is wel een vereniging voor. Voor nieuwkomers is dit een uitgelezen mogelijkheid om te integreren in de lokale samenleving. Zelf heb ik hiervan ook gebruik gemaakt. Zo ben ik nog steeds lid van de lokale loopvereniging, waar ik een aantal jaren met veel plezier trainer en voorzitter ben geweest. Nederlanders worden hier als ‘broedervolk’ gezien. Al heel vaak ben ik gevraagd waar mijn accent vandaan komt. Ook al probeer ik iedere dag te leren en mijzelf te verbeteren, helemaal verbergen dat ik ‘gastarbeider’ ben, kan ik niet!  Zodra ik vertel dat ik Nederlander ben (en geen Hollander, zoals Denen ons noemen), komen de verhalen los. Dan hoor ik vaak dat ze in contact zijn geweest met Nederlanders en dat dit altijd een leuke of mooi ervaring was. Nog nooit heb ik iets vervelends meegemaakt op grond van mijn herkomst. Integendeel, zou ik haast willen zeggen!”

Hygge

 “De Denen hebben een gezonde levensstijl”, vervolgt Johan. “Ze zijn zich goed bewust  van wat ze eten en drinken. Hoogtijdagen worden hier traditioneel gevierd: met Kerst komt altijd hetzelfde eten op tafel. Ieder jaar weer. Dat is dus nooit een verrassing, maar het is wel steevast gezellig met familie. In Denemarken gebruiken ze het woord ‘hygge’ voor gezellig. Dit spreek je uit als ‘huke’. Een heel belangrijk woord hier! “

“Wat het klimaat betreft: Denemarken heeft net als Nederland een zeeklimaat. Goede kleding die bestand is tegen weer en wind, is ook hier een ‘must’ Het is misschien een beetje kouder in de winter, maar de zomers kunnen prachtig zijn.”

Onvergetelijk Goes

Goes blijft voor hem onvergetelijk. “Het klinkt misschien een beetje plechtig, maar Goes is voor mij de plek waar ik ben geboren. Ongeacht waar ik ben, Goes draag ik voor altijd in mijn hart. Een mooie en onvergetelijke plek op aarde! Ik vind het nog altijd prachtig om door de binnenstad van Goes te lopen. Een ‘trip down memory lane’… Vaak denk ik dan terug aan de weekmarkt op dinsdag en zaterdag. En aan de diverse kranten (de PZC, het AD en De Bevelander), die ik jarenlang heb mogen bezorgen. Aan het jongenskoor van de Zeeuwse Koorschool, waar ik elke dag ging repeteren. En aan de Heilige Maria Magdalenakerk, waar ik jarenlang heb gezongen. Aan de kermis, de Jeugdvakantieweek, de braderie, de Kadefeesten, De Prins van Oranje en aan De Veste, waar ik leerde schaatsen. Teveel om op te noemen! En ‘last but not least’ denk ik vaak aan mijn familie. Die mis ik zeker. We zien elkaar gelukkig regelmatig, maar je zit toch op afstand. De reis van Goes naar Denemarken duurt ongeveer tien uur met de auto, of je nu kiest voor de brug of de veerboot. Vliegen kan natuurlijk ook: dat kost je maar een uurtje.”

Land van mogelijkheden

Toch voelt Johan zich nu helemaal thuis in Denemarken. “Ik heb het gevoel dat ik hier wordt gerespecteerd, bij alles wat ik doe of laat. Het land bied je veel mogelijkheden. Het is aan jou om daarvan gebruik te maken. Daar houd ik van. Mijn kinderen én kleinkind wonen in de buurt en ik zie dat zij zich ook thuis voelen in Denemarken. Dat maakt mij blij, gelukkig en tevreden!”

Matthijs van den Wijngaard (29) woonde tot zijn 18de in Goes, in de wijk Overzuid. Na zijn VWO-examen vertrok hij naar Amsterdam, om daar te gaan studeren. Inmiddels is hij de Noordzee overgestoken en woont en werkt hij in de wereldstad Londen. Daar beheert hij de pensioenen en verzekeringen in 17 landen voor een multinationaal video games bedrijf. Hij voelt zich er helemaal ‘at home’! 

Matthijs vertelt hoe hij in Londen terecht is gekomen: “Tijdens een backpack trip in Zuidoost -Azië ontmoette ik een Engelse Polly, waar ik op slag verliefd op was. We besloten halverwege de trip onze vrienden gedag te zeggen en twee maanden samen te reizen door Thailand, Cambodja en Bali (het was minder gemeen, dan het klinkt! J). Na die twee maanden - waarin we praktisch samenwoonden in landen waar stress niet bestaat - begonnen we een lange afstandsrelatie (Amsterdam-Londen). We zagen elkaar iedere twee weken. In een opwelling zei ik ooit:  ‘Als we na een jaar latten nog samen zijn, kom ik in London wonen’. Een jaar later slaagde ik voor mijn master. Aangezien we nog steeds samen waren, maakte belofte schuld... Na vijf jaar hebben we onze relatie beëindigd, maar Londen is nog steeds mijn thuis.”

Pub Culture

Volgens Matthijs verschilt het leven in Londen veel van dat in Goes. “Londen is bijna in ieder opzicht anders dan Goes! Pub culture (do I need to say more?!). Heerlijk dat er overal bruisende pubs zijn, waar je met vrienden, familie of gewoon in je eentje heen kan gaan. Het Public House is van iedereen. Je kan er rustig in je eentje een boek lezen

met een glass of Guiness, de verjaardagen van de kinderen vieren

of met vrienden naar voetbal of rugby kijken. Helaas is een bruin café in Nederland toch echt niet hetzelfde. Iedereen die ooit in Engeland is geweest, begrijpt waar ik het over heb.”

Groene stad

Nog een groot verschil is natuurlijk de overvloedige natuurlijke omgeving in Goes. Hoewel Londen niet zo’n betonnen jungle is als iedereen denkt! Londen is natuurlijk een mega stad, maar toch is er meer groen dan je zou verwachten. Er zijn 3000 parken en 18% van Londen is groen.”

Wereldkeuken

“Het eten en drinken is (wat mij betreft) in Engeland veel diverser en lekkerder dan in Nederland. Wat best grappig is, omdat mensen altijd denken dat Engels eten niet te kanen is. Nu heb je in Londen natuurlijk ook alle cuisines van de wereld! Als ik terugkom, verbaas ik me nu steeds dat Nederland zo beperkt is wat  eten betreft. Het brood-  en aardappelgehalte is heel hoog. En ook op het gebied van drinken gebeurt er weinig (behalve de transitie naar IPA en 0.0 bier). In Londen kan ik in iedere bar minstens 18 soorten cocktails, whisky of gin bestellen!”

Codetaal

“Ook de mensen zijn er compleet anders. Engelsen spreken in een soort codetaal, die alleen andere Engelsen begrijpen.  Het heeft best een tijdje geduurd voordat ik de code wist te kraken. En ik maak nog regelmatig fouten. Mensen die nooit in Engeland hebben gewoond, kunnen dan wel “Internationaal Engels” spreken (zo noemen ze dat hier), maar dat betekent zeker niet dat ze de taal echt begrijpen. Bijvoorbeeld:

‘Hi, how are you?’ is geen serieuze vraag.  Het betekent ‘hallo’. Het boeit ze helemaal niets hoe het met je gaat. ‘I’m not too bad, thanks’ ’is de gepaste reactie op bovenstaande vraag.  Het betekent: ‘ook hallo’.

Daarnaast vraag je NOOIT aan een Engelsman of Engelse iets persoonlijks in een publieke ruimte, waar andere mensen je gesprek kunnen horen. Je diepe gevoelens bespreken is überhaupt een dingetje hier. Iedereen dacht dat ik knettergek was, toen ik met een ‘boys get sad too’ trui rondliep ?!”

Multicultureel

Wat hem vooral aanspreekt, is de culturele diversiteit  in de Engelse hoofdstad. “Ik denk dat Londen uniek is door de pub-cultuur en de multiculturele samenleving (die hier gevierd wordt). Vaak wordt het begrip ‘multiculturele samenleving’ gebruikt in een negatieve context , als iets dat mislukt is, of niet werkt. Londen toont aan dat het wél kan werken. Iedereen komt overal en nergens vandaan en mag helemaal zichzelf zijn, ongeacht zijn afkomst, seksuele oriëntatie, religie, enzovoort.”

En Matthijs weet waarover hij het heeft. “Op dit moment deel ik een appartement met drie young professionals, allemaal mannen.

Een Amerikaan (27, een belastingmanager), een Duitse Filipijn (31, ambtenaar bij het Ministerie van Ontwikkelingszorg) en een Noorse Chinees (27, doet iets met ‘finance’ wat niemand begrijpt). Typisch Londen!  Multicultureler wordt het niet!” 

The slower pace of life

Wat Matthijs het meest mist daar in London, is zijn familie. “Verder mis ik het fietsende leven in Goes (ik fiets hier met enige regelmaat, maar altijd met gevaar voor eigen leven) en ‘the slower pace of life’. Ik kom regelmatig terug naar Goes, zo’n drie tot vier keer per jaar en meestal één tot drie weken per keer. Dan werk ik vanuit huis. Na een week in Goes realiseer ik me dan altijd hoe ‘snel’ ik leef in Londen.  Hard werken, veel sporten, veel drinken, veel socials, veel, veel… In Goes is het allemaal wat relaxter. Maar mijn ervaring is natuurlijk ook vertekend, want in Goes plof ik bij mijn ouders neer op de bank en moet er even niets.”

Hij neemt in elk geval mooie herinneringen uit Goes met zich mee. “Beetje cliché, maar Goes is voor mij onlosmakelijk verbonden aan jong zijn. Dus mijn mooiste herinneringen zijn dingen als buitenspelen in Overzuid en naar school gaan. En mijn mond branden aan een bloedhete pizza van Ali Baba, omdat ik na een lange avond in El Toro niet meer helemaal scherp was!"

Mocht je binnenkort eens een tripje naar Londen willen doen (de Eurostar rijdt inmiddels direct vanaf Rotterdam, Amsterdam en Brussel), dan kan je hier beginnen door je International English even bij te spijkeren:

https://greatbritishmag.co.uk/uk-culture/what-the-british-say-and-what-they-actually-mean/

Ananda de Jager (28) is in Goes geboren en bracht er een groot deel van haar jeugd door. Inmiddels woont en werkt ze in Zwitsersland, als Engagement Manager bij L’Oréal Switzerland. Ze geniet er van de cultuur, de bergen, de mensen en het eten. Wel mist ze haar familie! 

Ananda vertelt hoe ze in Zwitserland terecht is gekomen: “Van mijn geboorte tot mijn zevende levensjaar heb ik in Goes gewoond. Daarna zijn we verhuisd, en zijn we weer teruggekomen toen ik twaalf was. Vervolgens ben ik gaan studeren in Rotterdam. Na mijn studie heb ik nog vier maandjes in Goes gewoond. Vanuit daar ben ik voor werk verhuisd naar Brussel, om mijn Frans te verbeteren en om nieuwe ervaringen op te doen. Uiteindelijk heb ik er 2.5 jaar gewoond. Maar na 2,5 jaar Brussel dacht ik: als ik nog andere ervaring wil opdoen in het buitenland, is het nú de tijd. Toevallig kwam op dat moment de baan in Zwitserland op mijn pad, bij L’Oréal. Voor mij een mooie kans, die goed aansloot bij mijn eerdere werkervaring in Brussel. Ook dat ik ondertussen goed Frans spreek, komt hier weer goed van pas!”

Smeltkroes van nationaliteiten

Haar nieuwe woonplaats Genève verschilt in alles met Goes: “De cultuur, de omgeving, de mensen, het eten… alles is er anders! Goes ligt dicht aan de kust, dus je hebt er veel wind. Je kan zo de zee in springen en het landschap is er vlak. De stad Goes is knus en er wonen voornamelijk Zeeuwen en andere Nederlanders. Het Zwitserse Genève ligt middenin de bergen, aan het meer van Genève, ver weg van zee. De stopcontacten, de munteenheid en de taal (Frans en Duits) zijn er anders. Verder is het echt een internationale stad. Een smeltkroes van nationaliteiten, waar veel expats wonen. Maar het meest houd ik misschien wel van het berglandschap. Ik rijd motor en vind het helemaal geweldig om door de bergen te rijden! Dat heb je niet in Goes, ook al kun je daar in de omgeving natuurlijk ook heerlijke motorritten maken.”

Kerstdiners met familie

“In Goes woonde ik altijd in Goes-Zuid, onder andere in de wijk Ouverture.” Over haar mooiste herinnering aan Goes moet Ananda even nadenken. “Ik denk dan toch aan de kerstdiners met mijn familie. Ik ben een van de weinigen in mijn familie die zover weg woont, dus het is altijd fijn om met Kerst iedereen weer te zien!”

Dit voorjaar vertrok Laura den Ouden (25) vanuit Goes naar Zuid-Frankrijk, om daar samen met haar vriend Pieter Heslenfeld (30) een nieuwe toekomst op te bouwen. Terug naar het land van zon en ‘haute cuisine’, waar Laura een groot deel van haar jeugd doorbracht. De afgelopen drie jaar was het stel eigenaar van Jardin Ontbijt & Lunch, aan de Opril Grote Markt 2. Een drukke, goedlopende zaak, maar het zuiden van Europa bleef trekken. Waar Laura en Pieter eerst een stukje Frankrijk naar de Goese binnenstad  brachten, brengen ze voortaan een stukje Goes naar Frankrijk!

Laura vertelt: “Toen ik klein was, woonde ik in Kloetinge, rond de kerk. Op mijn negende ben ik met mijn ouders naar Zuid-Frankrijk verhuisd. Mijn vader was webdesigner en omdat hij werkte vanuit huis, waren we niet gebonden aan een bepaalde plek. Vandaar dat ons gezin het warme weer en de natuur in Frankrijk opzocht! Op mijn zestiende kwamen we terug naar Goes, waar ons gezin jarenlang een B&B runde aan de Grote Kade. En toen ontmoette ik Pieter. Hij kwam uit Schiedam, maar was al snel verliefd op Zeeland. Hij wilde graag deze kant op komen, naar Goes.”

Jardin Ontbijt & Lunch

“Pieter en ik besloten hier een huisje te zoeken om te gaan samenwonen. En op dat moment kwam het pand aan de Opril Grote Markt te koop. De volgende dag al zijn we met een makelaar gaan kijken en we waren gelijk verkocht. Een jaar later, na het pand eerst te hebben opgeknapt, zijn we in het winkelpand op de benedenverdieping  Jardin Ontbijt & Lunch begonnen. Een kleine eetgelegenheid met eerlijke, huisgemaakte ontbijt- en lunchgerechten en taart, geïnspireerd op de Franse keuken. Op 1 maart (2022) is ons pand en onze zaak verkocht. Tijd om een nieuw hoofdstuk te beginnen in het Zuid-Franse departement Lot.”   

Gezinshereniging

De keuze voor Frankrijk kwam dus niet uit de lucht vallen, geeft Laura aan. “Ik heb natuurlijk al eerder in Frankrijk gewoond en daar op de middelbare school gezeten. Daardoor beheers ik de Franse taal. Drie jaar geleden zijn ook mijn ouders weer terug verhuisd naar Frankrijk, naar dezelfde streek als in mijn jeugd. De afgelopen tijd heb ik ze veel gemist. Maar vanaf nu hoeft dat niet meer, omdat ze bij ons in de buurt wonen. De ouders van Pieter zijn al vroeg overleden. Hij zal zijn broer en zus wel enorm missen, maar die hebben straks in elk geval een leuk vakantieadres!”

Moestuin en kippetjes

Niet alleen de familie trekt het stel naar Frankrijk, maar ook het Franse platteland zelf. “Pieter en ik hadden altijd als droom om buitenaf te gaan wonen. Met een eigen moestuin, kippetjes en de natuur om ons heen. De natuur in Lot vinden we allebei prachtig. En het werk nemen we een beetje mee vanuit Goes: We gaan hier opnieuw een chambre d’ hôtes (B&B) en gîtes (huisjes) beginnen. Ook gaan we weer koken voor onze gasten, zodat ze bij ons van een compleet verzorgde vakantie kunnen genieten en heerlijk tot rust kunnen komen.” 

Slakkengangetje

Het leven daar is in veel opzichten anders, volgens Laura: ‘We zijn vetrokken van de duinen en de stranden naar de bergen en de rivieren. Een compleet ander landschap. Goes is een gezellige stad, waar iedereen elkaar kent. Hier in Frankrijk zullen de sociale contacten stukken minder zijn. Ook typisch Frans: ‘even snel iets regelen’ kennen ze hier niet. Onlangs hebben we het voorlopige koopcontract kunnen tekenen voor ons nieuwe huis. Dat heeft meer dan een maand geduurd, waar je in Nederland zoiets binnen twee dagen regelt. En de echte overdracht bij de notaris zal ook nog eens 2 maandjes op zich laten wachten. Voor Nederlandse begrippen ongekend. Het leven in Frankrijk gaat in alles op z’n ‘escargot’! Dat zie je bijvoorbeeld ook terug in de lange lunchpauze hier, tussen 12.00 en 14.00 uur. Die is heilig en het leven staat dan even stil.”

Mooie herinneringen

Vanuit Goes neemt het stel mooie herinneringen met zich mee. “Via Jardin hebben we zoveel mensen mogen leren kennen en zoveel mooie verhalen mogen horen. Dat sociale gaan we zeker erg missen, net zoals onze straat in Goes met alle ondernemers. Die was zo gezellig! In Frankrijk gaan we buitenaf wonen en het duurt altijd even voordat je ergens weer geïntegreerd bent. Dat zal dus best even wennen zijn. Verder gaan we het strand missen. In Zeeland was dat overal dichtbij. Daar moeten we hier in Frankrijk drie uur voor rijden.”

Nieuw avontuur

“Beide plekken hebben voor mij dus hun charme. We gaan gewoon weer een nieuw avontuur tegemoet samen. Van een druk en gezellig stadsleven in Goes naar de rust en de prachtige natuur in Lot. Het weer in Zuid-Frankrijk is natuurlijk heerlijk. Daar gaan we zeker van genieten na de afgelopen natte zomer in Nederland!” 

Laura en Pieter houden een blog bij, waar je hun avontuur kunt volgen:

www.les-fleurs-sauvages.com

Caryn ’t Hart (42) is geboren in Goes en woonde er als twintiger nog een paar jaar. Ze bleef altijd terugkeren naar Goes, waar haar ouders bleven wonen.Ze verhuisde op haar 37e naar Denemarken. Met man en dochter woont ze in Frederiksberg, een stadje dat aan alle kanten omringd is door Kopenhagen, maar toch zelfstandig blijft.

Emigreren
“Mijn man en ik wilden buitenlandervaring opdoen. Het lijkt mij altijd goed om je horizon te verbreden. Dus, toen hij hier een baan kreeg aangeboden, zijn we gegaan.
Toen we hier gingen wonen, ben ik subiet Deense les gaan volgen. Omdat ik het gewoon wel fatsoenlijk vind om je te verdiepen in de taal van het land waar je woont. Je kunt je hier prima redden met Engels, maar het is toch leuker om te proberen om de stap te maken om de woorden en informatie om je heen echt te begrijpen. In het begin denk je nog: dit is lachen, dat gaat wel lukken, omdat je heel blij wordt als je iets kunt zeggen of herkennen. Maar, de taal echt in je vingers krijgen, is een langer proces. Pas sinds een jaar voelt het alsof het begint te komen.

Met mijn eigen achtergrond in de Neerlandistiek kon ik hier niet echt voet aan de grond krijgen. Ik vond mijn baantje in de gehandicaptenzorg zo leuk, dat ik besloot door te gaan leren voor ‘pædagog’. Dus ik zit nu tussen de twintigers in de collegebanken.”

Zeeuws

“Hoewel bij mij thuis niet enorm plat werd gepraat, ben ik wel opgegroeid te midden van de Zeeuwse dialecten. Ik heb het altijd interessant gevonden hoe zo’n dialect overleeft en ontstaat. En hoe woorden en uitdrukkingen kunnen verschillen van dorp tot dorp.

Ik heb nog wel wat aan de dialecten gehad toen ik Deens ging leren. Sommige Deense zinnen lijken zó van Ovezande of Ellewoutsdijk te komen.”     

Gemis
“Deze zomer was ik voor het eerst sinds lange tijd terug in Goes. Tja, ik heb niet zozeer heimwee naar de stad, maar wel naar een andere tijd: veel mooie herinneringen hier zijn aan mijn ouders en die zijn inmiddels overleden. Dus als ik bijvoorbeeld terugdenk aan lunchen bij De Landbouw, met de hond wandelen door het park aan de Oostwal, of struinen over de markt, dan is dat bitterzoet. Het blijft altijd een groot gemis.
Gelukkig zijn er ook fijne herinneringen zonder rauw randje. Het was heerlijk om aan het strand te liggen bij ’t Goese Sas. En ik heb vreselijk veel lol gehad als bardame bij ’t Beest, biertjes drinkend in De Vrijbuiter en dansend op de platen van DJ Bram in La Strada. En ik heb heel fijne vrienden gemaakt op de middelbare school en daarna.”

Schooltijd
“Ik heb een fijne schooltijd gehad op ’t Goese Lyceum. Ik heb veel toneelstukken opgevoerd met vrienden en we deden ook pogingen tot cabaret. De vurige betogen van geschiedenisleraar Albert Kort, hebben veel indruk gemaakt. En Reina van de Korput die liet zien hoe je als docent niet op een voetstuk hoeft te gaan staan om toch respect te krijgen en overwicht te houden. Misschien moet ik vaak aan ze denken, omdat ik hier nu weer studeer.”

Wennen

“We wonen zo’n duizend kilometer van Nederland vandaan. Dat is toch niet overdreven ver, ee. Toch zijn de verschillen met Nederland best groot. Het zit al in de manier waarop mensen op de metro wachten of op de stoep lopen: er is veel meer ruimte en afstand. Dat is enerzijds omdat er minder mensen zijn dan in Nederland, maar ook omdat ze elkaar niet lastig willen vallen.

Wat ook opvallend is, is dat ze baby’s en kleine kindjes overdag buiten laten slapen: ze pakken ze goed in hoor, maak je geen zorgen, maar toch keek ik ervan op.

Verder hebben moeders een jaar vrij na de geboorte van een baby. Je bent thuis met je kind. Maar, je kunt wel naar heel veel clubjes gaan, zoals babydans, zwemmen en yoga. In sommige kerken is er zelfs psalmenzang voor baby’s.”

Avondlicht

“De arbeidsmarkt is heel anders ingedeeld: de meeste mensen werken hier fulltime. Kinderen gaan ook fulltime naar de opvang, maar de opvang is meer dan een opvang. Eigenlijk is het al vanaf het begin meer een schooltje. De Denen vinden het belangrijk dat kinderen goede burgers worden.
De werkweek is anders ingedeeld dan in Nederland. Zaten mijn man en ik in Nederland nog wel eens tot 1800 op kantoor, hier is het normaal om rond 1600 je biezen te pakken.
Ook is het licht anders. Het avondlicht, zo naar de schemering toe, is prachtig helder. Dat het om vier uur ’s middags al zo ver is, dat is natuurlijk wel miserie. Maar daar leer je mee leven. En, in de zomer is het heerlijk laat licht.“

Evan de Schrijver (24) groeide op in het Oostmolenpark in Kloetinge. Als kind ging hij naar OBS De Zuidwesthoek en vervolgens naar het Goese Lyceum. In zijn vrije tijd was hij graag op de sportvelden te vinden: bij atletiekvereniging AV’56, tennisclub Het Halve Maantje en voetbalclub SV Robur. Na zijn eindexamen vertrok hij als student naar Leiden en sindsdien reist hij de hele wereld over. Maar hij komt nog regelmatig terug naar Goes!

Evan vertelt: “Tijdens mijn bachelor aan Leiden University College raakte ik vrij internationaal georiënteerd. Ik kreeg vanuit daar veel mogelijkheden om de wereld te verkennen, via stages in Kenia, een uitwisseling naar Australië en een master in London. Op dit moment doe ik verder onderzoek als epidemioloog in het Zwitserse Bern, aan Yale University in de VS en Bristol University in Engeland. Het is dus lastig te zeggen wat mij nu precies heeft getrokken naar bepaalde landen. Over het algemeen was het altijd voor ‘werk’ of ‘school’ dat ik op pad ging en benutte ik de mogelijkheden die zich voordeden. Ook op dit moment denk ik nog steeds niet verder dan één jaar vooruit, want mijn standplaats blijft veranderen.”

Bergen en natuur

“Wel zijn er natuurlijk plekken die me erg bijstaan en die ik bijzonder kan waarderen”, vervolgt Evan. “Bijvoorbeeld Zwitserland, waar de bergen en de natuur me geweldig konden vermaken in de weekenden. Dat soort landschappen en natuur kom je niet in Zeeland tegen en die wil ik graag vaker zien. Ook het stadse leven van New York, Sydney en Londen spreekt me erg aan, maar alleen voor korte tijd. Dan verlang ik na een tijdje toch weer terug naar de rust van Zeeland, waar ik uiteindelijk meer van houd. Ik kom dan ook nog steeds graag bij mijn ouders in ’s-Heer Arendskerke, waar ze ondertussen naar toe zijn verhuisd. Voor de kalmte, de rust, de natuur en de nostalgie. Dat voelt een beetje alsof ik op vakantie ben. Heerlijk!”

Anonimiteit

“De verschillen met Goes (en Zeeland) zijn toch wel de mensen die je op straat tegenkomt, bijvoorbeeld als je door de winkelstraten loopt. En de vriendengroepen die je er hebt. In Zeeland ken je veel mensen van gezicht, van de voetbal, atletiek, school of ‘via via’. Op andere plekken in de wereld waar ik kom, is er veel meer anonimiteit. Je zult in het buitenland dan ook zelden spontaan een praatje maken op straat, omdat je de mensen niet echt kent.”

Vriendengroep

Als ‘wereldburger’ mist Evan dan ook een solide vriendengroep: “Ik zie het iedere keer om me heen als ik terug ben in Zeeland: vriendengroepen die jaar in, jaar uit verhalen en ervaringen met elkaar delen. En waarbij je altijd je hart kan luchten. Daar ben ik erg jaloers op. Vaak hoor ik: ‘Wat cool dat je nu weer in die stad woont!’ En ik vind het oprecht een privilege en een geweldige ervaring om zoveel van de wereld te zien, maar er zitten ook echt nadelen aan. Zo ken ik de meeste nieuwe mensen die ik ontmoet, nooit veel langer dan een jaar. Dan moet ik ze alweer verlaten, wetende dat het moeite zal kosten om goed met elkaar in contact te blijven.”  

Steeds iets nieuws ontdekken

Wat Evan trekt aan het buitenland, is het leren kennen van nieuwe culturen, steden en gewoontes. “Als je eenmaal bent verhuisd, ergens bent gewend en een idee hebt van waar je vrienden in die bepaalde stad wonen, dan is het tijd om weer een nieuwe plek ‘te ontdekken’. En dat nieuwe, spannende en uitdagende is ook verslavend. Ook al vraag me regelmatig af of dit oprecht beter is dan in Nederland wonen en een hechte vriendengroep hebben, waar je op terug kan vallen.”

Kippenvel

Aan zijn jeugd in Goes draagt hij zeker mooie herinneringen mee: “Het concert van Racoon & friends op de Grote Markt staat me nog altijd bij. Geweldige sfeer, goede muziek en het nostalgische gevoel van een zomeravond met een lokale band uit Kloetinge. Daar krijg ik nog steeds kippenvel van!”